http://www.capital.gr/news.asp?id=1235612
Άκρως επικερδής! Η ενασχόληση με ένα φυτό που είναι γνωστό από την αρχαιότητα. Έχει 30 φορές περισσότερη βιταμίνη C από το πορτοκαλι και αποδίδει τουλάχιστον 1.500 ευρώ ανά στρέμμα
Από τη Ροη Χάικου
roi.haikou@capital.gr
Αν και γνωστό από την αρχαία Ελλάδα για τις θεραπευτικές ιδιότητες του, το θαυματουργό ιπποφαές μόλις τα τελευταία χρόνια έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον των αγροτών ως μια από τις εναλλακτικές καλλιέργειες που υπόσχονται σημαντικές αποδόσεις.
Μια σχεδόν βιολογική καλλιέργεια, αφού δεν απαιτεί λιπάσματα και ψεκασμούς, μοιάζει ιδανική για να... πρασινίσει βουνά και κάθε άγονο μέρος της χώρας μας, μια που ευδοκιμεί ακόμα και στα πιο φτωχά χώματα και μπορεί να αναπτυχθεί από τις πλέον παράκτιες ζώνες μέχρι τις ημιερημώδεις ή και ορεινές περιοχές.
Συμπεριλαμβάνεται στην κατηγορία των «υπερτροφών» (super foods), καθώς περιέχει 190 πολύτιμες ουσίες με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και 30 φορές περισσότερη βιταμίνη C από το πορτοκάλι.
Στη χώρα μας καλλιεργείται στη βόρεια Εύβοια στην περιοχή Αχούρια, στην Λιανή Κοζάνης, στα Ιωάννινα, στην ορεινή Αρκαδία, την Ξάνθη, την Κρήτη, τη Φθιώτιδα κ.α., ωστόσο ακόμη βρίσκεται στα πρώτα βήματα. Μάλιστα, η πρώτη μεγάλη παραγωγή αναμένεται από το 2012.
Ωστόσο, το ενδιαφέρον που εκδηλώνεται από αγρότες αλλά και όσους έχουν ανεκμετάλλευτη γη είναι μεγάλο. Ένας από αυτούς ο κ. Νικόλαος Ρέπας από την ορεινή Αρκαδία, ο οποίος καλλιεργεί δοκιμαστικά, όπως ανέφερε στο «Κ», τα τρία πρώτα στρέμματα ιπποφαούς. «Είχα αναρτήσει σε κάποιο forum για το ιπποφαές τα στοιχεία μου τον Μάρτιο και ότι έχω ξεκινήσει καλλιέργεια και μέχρι σήμερα έχω μιλήσει με περισσότερα από 800 άτομα που ήθελαν πληροφορίες. Ξεκίνησα με 3 στρέμματα δοκιμαστικά. Αν όλα πάνε καλά, μετά την πρώτη παραγωγή από του χρόνου, σκοπεύω να φυτέψω ακόμα 7-8 στρέμματα», σημείωσε ο κ. Ρέπας.
Την παραγωγή της Εύβοιας θα απορροφήσει η εταιρεία Astra Medical Hellas Superfoods, η οποία ιδρύθηκε το 2003 και διακινεί το σκεύασμα «Ιπποφαές Eubias». Με αυτήν την εταιρεία έχει έρθει ήδη σε επαφή ο κ. Ρέπας και έχουν ανανεώσει το... ραντεβού τους για συνεργασία όταν τα φυτά αποδώσουν τους πρώτους καρπούς τους. Το κόστος εγκατάστασης είναι περίπου 850 ευρώ ανά στρέμμα, δηλαδή 5 ευρώ/φυτό, σύμφωνα με τον γεωπόνο κ. Κάσσανδρο Γάτσιο.Ένα από τα «μυστικά» είναι ότι τα φυτά του ιπ-ποφαούς που φυτεύονται πρέπει να έχουν ηλικία 1-2 ετών, καθώς είναι εισαγόμενα από το εξωτερικό, κυρίως από την Ευρώπη, και τα φυτώρια που τα παράγουν δεν διαθέτουν μεγάλα δέντρα (σε αντίθετη περίπτωση, το κόστος αγοράς τους θα ήταν πολύ υψηλό).
Το ιπποφαές είναι ένας πολυετής φυλλοβόλος και ακανθωτός θάμνος, το ύψος του οποίου ξεπερνά τα 3 μέτρα. Οι καρποί του ωριμάζουν στο τέλος καλοκαιριού με αρχές φθινοπώρου. Τα φυτά αρχίζουν να δίνουν καρπούς από το τρίτο έτος, ενώ από το τέταρτο-πέμπτο έτος μπαίνει σε πλήρη παραγωγή, η οποία διαρκεί 30 χρόνια, με μια μέση παραγωγή πέριξ των 1.000 κιλών/στρέμμα (800-1.200 κιλά) και απόδοση από 1.500-2.000 ευρώ το στρέμμα.
Η τιμή του νωπού καρπού στην Ευρώπη είναι περίπου 6-8 ευρώ/κιλό, ενώ στη χώρα μας κυκλοφορεί αποξηραμένος καρπός από 70 έως 100 ευρώ/κιλό. Το λάδι έχει 100-150 ευρώ/λίτρο, στα δε σούπερ μάρκετ η τιμή του χυμού φτάνει τα 57 ευρώ/λίτρο.
Από αυτούς τους καρπούς παράγονται δύο είδη φαρμακευτικών ελαίων. Από τη σάρκα των καρπών λαμβάνονται περίπου 18-22 κιλά ελαίου (ανάλογα με την ποικιλία) και από τους σπόρους 8-12 κιλά. Επίσης, παίρνουμε και 150 κιλά φύλλων/στρέμμα, τα οποία, ύστερα από ξήρανση, χρησιμοποιούνται ως αφέψημα. Επίσης, η φλούδα του καρπού διατίθεται σε επιχειρήσεις ζωοτροφών.
Οι δυσκολίες της συγκομιδής
Τα πρώτα βήματα καλλιέργειας ιπποφαούς γίνονται μόλις τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, αλλά το ενδιαφέρον που εκδηλώνεται από υποψήφιους παραγωγούς είναι τεράστιο.
Εάν κάτι αποτελεί πρόβλημα για την καλλιέργεια του ιπποφαούς, αυτό είναι η δύσκολη συγκομιδή, εξαιτίας των αγκαθωτών κλαδιών του. Κοινή τεχνική συγκομιδής αποτελεί η απόσπαση ολόκληρου του κλαδιού, αν και αυτό αποβαίνει καταστροφικό για τον θάμνο και μειώνει τις μελλοντικές συγκομιδές. Η πιο αποτελεσματική μέθοδος συγκομιδής των καρπών χωρίς να τραυματιστούν τα κλαδιά είναι να γίνει χρήση ειδικού αναδευτήρα. Κατά κανόνα, ο μηχανικός τρόπος συγκομιδής αφήνει έως και 50% της παραγωγής στο χωράφι και οι καρποί μπορούν να συλλέγονται κάθε δύο χρόνια.
Οι κυριότερες μέθοδοι μηχανικής συγκομιδής είναι οι εξής:
Η γερμανική μέθοδος
Συνίσταται στην αποκοπή των καρποφόρων κλάδων με ψαλίδια, την τοποθέτηση των κλάδων αυτών μαζί με τους καρπούς στην κατάψυξη σε θερμοκρασίες -25° C. Στη συνέχεια, ανάλογα με τις ποσότητες καρπών που θέλει κανείς να χρησιμοποιήσει, οι καρποφόροι βλαστοί εξέρχονται από την κατάψυξη και τινάζονται, ώστε να πέσουν οι καρποί.Έχει το μειονέκτημα ότι η συγκομιδή καρπών γίνεται κάθε δύο χρόνια, επειδή αποκόπτεται η ετήσια βλάστηση και γίνεται ισχυρό κλάδεμα των βλαστών το καλοκαίρι.
Η μέθοδος της δόνησης των βλαστών του φυτού
Η μέθοδος αυτή στηρίζεται στην ίδια αρχή με εκείνη που χρησιμοποιείται για τη συγκομιδή της ελιάς. Η αρχή αυτή συνίσταται στην εφαρμογή στον κορμό ή στα κλαδιά του δέντρου μιας δόνησης με τη βοήθεια ενός κατάλληλου μηχανισμού. Η δόνηση αυτή ποικίλλει σε διάρκεια και συχνότητα και, με τη βοήθειά της, αποσπάται ο καρπός από το δέντρο. Με αυτήν τη μέθοδο υπάρχει παραγωγή καρπών κάθε χρόνο.
Με μηχανισμό απορρόφησης των καρπών
Με τη μέθοδο αυτή απορροφώνται οι καρποί, όπως γίνεται με την ηλεκτρική σκούπα, χωρίς να σπάνε, ενώ ταυτόχρονα διαχωρίζονται οι καρποί από τα φύλλα που έχουν αναμειχθεί. Επίσης, υπάρχει παραγωγή καρπών κάθε χρόνο.
Τα μυστικά του φυτού
Ιδιαίτερα ανθεκτικό και σε ακραίες καιρικές συνθήκες
Το ιπποφαές είναι ένα φυτό μοναδικό, που μπορεί να καλλιεργηθεί και να αξιοποιήσει ακόμα και εγκαταλελειμμένα γεωργικά εδάφη, ακαλλιέργητες εκτάσεις, αμμώδεις παραθαλάσσιες εκτάσεις, πυρόπληκτα εδάφη ή βραχώδη νησιά, σύμφωνα με ιον γεωπόνο κ. Κάσσανδρο Γάισιο και συγγραφέα ίου βιβλίου «Το ιπποφαές, το πολυδύναμο φυτό του μέλλοντος». Ιδανική εποχή για ιη φύτευση είναι από Οκτώβριο έως Απρίλιο.
Μπορεί να καλλιεργηθεί και να παραγάγει καρπούς από το υψόμετρο του επιπέδου της θάλασσας μέχρι το υψόμετρο των 2.000 μ. Το εύρος των θερμοκρασιών μέσα στο οποίο μπορεί να καλλιεργηθεί είναι πολύ μεγάλο και κυμαίνεται μεταξύ -43ο C και 40ο C. Οι καρποί του μοιάζουν με ρώγες σταφυλιού, είναι πορτοκαλί και χυμώδεις και έχουν υπόξινη γεύση.
Μπορεί να καλλιεργηθεί, επίσης, σε αργιλώδη και αργιλοπηλώδη εδάφη με επιτυχία, αφού, βέβαια, ενσωματωθεί μια ποσότητα 2.0002.500 κιλών/στρέμμα καλά χωνευμένης κοπριάς ή άλλης οργανικής ουσίας.
Το γεγονός ότι το ριζικό του σύστημα απλώνεται ταχέως σε μεγάλο εύρος επιφανειακά του δίνει τη δυνατότητα σε μικρό χρονικό διάστημα να καλύπτει μεγάλες επιφάνειες, ενισχύοντας ταυτόχρονα τη συνοχή του εδάφους.
Ο κ. Γάτσιος ανέφερε, επίσης, ότι ανήκει στην κατηγορία των διοίκων, δηλαδή υπάρχουν θηλυκά και αρσενικά φυτά (δεν παράγουν καρπούς). Για τον λόγο αυτό καλλιεργείται με φύτευση έρριζων μοσχευμάτων και όχι με σπόρους, επειδή τα φυτά που θα προκύψουν από τους σπόρους είναι άγρια (δηλαδή δεν θα έχουν καμία σχέση με τα μητρικά φυτά, όσον αφορά τόσο το ύψος της παραγωγής όσο και την ποιότητα των καρπών), ενώ τα μισά είναι αρσενικά και τα άλλα μισά είναι θηλυκά. Ο αριθμός των φυτών που φυτεύονται ανά στρέμμα είναι 150 θηλυκά και 15 αρσενικά σε αποστάσεις φυτεύσεως (4 μ. x 1,5 μ.).
Το ιπποφαές θεωρείται ανθεκτικό στην ξηρασία, αλλά τα καλύτερα αποτελέσματα ως αυτοφυές τα δίδει σε περιοχές που δέχονται τουλάχιστον 400 έως 600 mm βροχής ετησίως και επάνω.
Υπάρχουν διάφορες καλλιεργητικές τεχνικές που ευνοούν τη διατήρηση της υγρασίας του εδάφους και περιορίζουν τις απώλειές του. Μια από αυτές τις τεχνικές είναι εκείνη της κάλυψης της επιφάνειας του εδάφους (εδαφοκάλυψη) με πλαστικό ή με άλλα μέσα επάνω στις γραμμές φυτεύσεως. Παρά το γεγονός ότι το φυτό αυτό είναι πολύ ανθεκτικό σε καταστάσεις ξηρασίας, μια πολύ παρατεταμένη περίοδος ξηρασίας χωρίς βροχοπτώσεις μπορεί να είναι επιζήμια για τα νεαρά δενδρύλλια. Εφόσον ο καλλιεργητής αποβλέπει στη μεγάλη παραγωγή, θα πρέπει το καλοκαίρι να αρδεύει τις εκτάσεις, έστω και με μικρές ποσότητες ύδατος, χρησιμοποιώντας είτε το σύστημα των σταγόνων ή τους μικροεκτοξευτές.
Η καλή ηλιοφάνεια είναι επίσης πολύ σημαντικός παράγοντας για την επίτευξη μεγάλης παραγωγής καρπών. Πα τον λόγο αυτό επιδιώκεται η διεύθυνση των γραμμών φυτεύσεως να είναι στον άξονα βορρά-νότου, ώστε να υπάρχει η μικρότερη δυνατή σκίαση των φυτών.
Κάποια είδη και υποείδη μπορούν να ανεχθούν και πλημμυρικά φαινόμενα, αλλά γενικά σε βαριά και υγρά εδάφη δεν ευδοκιμεί το φυτό, καθώς το χωράφι όπου θα καλλιεργηθεί πρέπει να στραγγίζει καλά.
Από τα άλογα των Μακεδόνων στους Ρώσους αστροναύτες
Το ιπποφαές το ραμνοειδές (hippophae rhamnoides) είναι φυλλοβόλος θάμνος που ανήκει στην οικογένεια ελαιαγνίδες. Πρόκειται για ένα από τα αρχαιότερα φυτά στη Γη. Η παρουσία του χρονολογείται πολύ πριν από την εποχή των παγετώνων.
Στην αρχαιότητα η χρήση του ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη, με βάση τις αναφορές του Θεόφραστου, μαθητή του Αριστοτέλη, και του Διοσκουρίδη, του πατέρα της φαρμακολογίας. Το όνομά του, σύμφωνα με τη Wikipedia (ίππος+φαές, το οποίο προέρχεται από το φάος που σημαίνει λάμψη), οφείλεται στα στρατεύματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που παρατήρησαν ότι τα άρρωστα και τραυματισμένα άλογα τα οποία έτρωγαν τα φύλλα και τους καρπούς του φυτού ανάρρωναν γρηγορότερα, αποκτούσαν περισσότερη δύναμη, ενώ το τρίχωμά τους δυνάμωνε και γινόταν πιο λαμπερό.
Στην κλασική θιβετιανή φαρμακευτική βίβλο «Sibu Yidian», που χρονολογείται από τον 18ο αιώνα, τριάντα ολόκληρα κεφάλαια είναι αφιερωμένα στις θεραπευτικές ιδιότητες και χρήσεις του φυτού. Στην Ινδία αποτελεί βασική παράμετρο της Ayurveda, ενώ είναι αναπόσπαστο κομμάτι της κινεζικής φαρμακευτικής. Στη Μογγολία χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες ως άριστο τονωτικό.
Ο θρύλος λέει ότι ο Τζένγκις Χαν και ο στρατός του έπιναν χυμό από ιπποφαές, προκειμένου να αυξήσουν την αντοχή και να επιταχύνουν τη θεραπεία των πληγών τους.
Το 1929 έγινε η πρώτη βιοχημική ανάλυση των συστατικών του, οι δε πρώτες κλινικές δοκιμές για τις θεραπευτικές χρήσεις του φυτού ξεκίνησαν στη Ρωσία τη δεκαετία του 1950. Μάλιστα, στη συγκεκριμένη χώρα χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια ως συστατικό της διατροφής των αστροναυτών.
Διεθνής παρουσία
Σύμφωνα με το «Διεθνές Κέντρο Έρευνας και Εκπαίδευσης για το Ιπποφαές», το φυτό ευδοκιμεί και καλλιεργείται στην Ευρώπη και στην Ασία, όπου υπάρχουν 6 είδη και 12 υποείδη αυτόχθονα, συμπεριλαμβανομένης της περιοχής Λαντάκ (Ladakh, Ινδία), όπου χρησιμοποιείται για παραγωγή χυμού.
Πάνω από το 90% ή περίπου 2 εκατομμύρια εκτάρια των παγκόσμιων πηγών του ιπποφαούς εντοπίζονται στην Κίνα, όπου γίνεται η εκμετάλλευ-σή του με σκοπό τον έλεγχο των απωλειών νερού και της διάβρωσης του εδάφους. Το συναντάμε, επίσης, σε χώρες όπως οι Μογγολία, Νεπάλ, Πακιστάν, Ουκρανία, Αγγλία, Γαλλία, Δανία, Ολλανδία, Γερμανία, Πολωνία, Φινλανδία, Σουηδία και Νορβηγία. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 20 ετών, έχουν αναπτυχθεί πειραματικές καλλιέργειες στις ΗΠΑ, στη Νε-βάδα και την Αριζόνα, καθώς και σε διάφορες επαρχίες του Καναδά.
Άκρως επικερδής! Η ενασχόληση με ένα φυτό που είναι γνωστό από την αρχαιότητα. Έχει 30 φορές περισσότερη βιταμίνη C από το πορτοκαλι και αποδίδει τουλάχιστον 1.500 ευρώ ανά στρέμμαΑπό τη Ροη Χάικου
roi.haikou@capital.gr
Αν και γνωστό από την αρχαία Ελλάδα για τις θεραπευτικές ιδιότητες του, το θαυματουργό ιπποφαές μόλις τα τελευταία χρόνια έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον των αγροτών ως μια από τις εναλλακτικές καλλιέργειες που υπόσχονται σημαντικές αποδόσεις.
Μια σχεδόν βιολογική καλλιέργεια, αφού δεν απαιτεί λιπάσματα και ψεκασμούς, μοιάζει ιδανική για να... πρασινίσει βουνά και κάθε άγονο μέρος της χώρας μας, μια που ευδοκιμεί ακόμα και στα πιο φτωχά χώματα και μπορεί να αναπτυχθεί από τις πλέον παράκτιες ζώνες μέχρι τις ημιερημώδεις ή και ορεινές περιοχές.
Συμπεριλαμβάνεται στην κατηγορία των «υπερτροφών» (super foods), καθώς περιέχει 190 πολύτιμες ουσίες με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και 30 φορές περισσότερη βιταμίνη C από το πορτοκάλι.
Στη χώρα μας καλλιεργείται στη βόρεια Εύβοια στην περιοχή Αχούρια, στην Λιανή Κοζάνης, στα Ιωάννινα, στην ορεινή Αρκαδία, την Ξάνθη, την Κρήτη, τη Φθιώτιδα κ.α., ωστόσο ακόμη βρίσκεται στα πρώτα βήματα. Μάλιστα, η πρώτη μεγάλη παραγωγή αναμένεται από το 2012.
Ωστόσο, το ενδιαφέρον που εκδηλώνεται από αγρότες αλλά και όσους έχουν ανεκμετάλλευτη γη είναι μεγάλο. Ένας από αυτούς ο κ. Νικόλαος Ρέπας από την ορεινή Αρκαδία, ο οποίος καλλιεργεί δοκιμαστικά, όπως ανέφερε στο «Κ», τα τρία πρώτα στρέμματα ιπποφαούς. «Είχα αναρτήσει σε κάποιο forum για το ιπποφαές τα στοιχεία μου τον Μάρτιο και ότι έχω ξεκινήσει καλλιέργεια και μέχρι σήμερα έχω μιλήσει με περισσότερα από 800 άτομα που ήθελαν πληροφορίες. Ξεκίνησα με 3 στρέμματα δοκιμαστικά. Αν όλα πάνε καλά, μετά την πρώτη παραγωγή από του χρόνου, σκοπεύω να φυτέψω ακόμα 7-8 στρέμματα», σημείωσε ο κ. Ρέπας.
Την παραγωγή της Εύβοιας θα απορροφήσει η εταιρεία Astra Medical Hellas Superfoods, η οποία ιδρύθηκε το 2003 και διακινεί το σκεύασμα «Ιπποφαές Eubias». Με αυτήν την εταιρεία έχει έρθει ήδη σε επαφή ο κ. Ρέπας και έχουν ανανεώσει το... ραντεβού τους για συνεργασία όταν τα φυτά αποδώσουν τους πρώτους καρπούς τους. Το κόστος εγκατάστασης είναι περίπου 850 ευρώ ανά στρέμμα, δηλαδή 5 ευρώ/φυτό, σύμφωνα με τον γεωπόνο κ. Κάσσανδρο Γάτσιο.Ένα από τα «μυστικά» είναι ότι τα φυτά του ιπ-ποφαούς που φυτεύονται πρέπει να έχουν ηλικία 1-2 ετών, καθώς είναι εισαγόμενα από το εξωτερικό, κυρίως από την Ευρώπη, και τα φυτώρια που τα παράγουν δεν διαθέτουν μεγάλα δέντρα (σε αντίθετη περίπτωση, το κόστος αγοράς τους θα ήταν πολύ υψηλό).
Το ιπποφαές είναι ένας πολυετής φυλλοβόλος και ακανθωτός θάμνος, το ύψος του οποίου ξεπερνά τα 3 μέτρα. Οι καρποί του ωριμάζουν στο τέλος καλοκαιριού με αρχές φθινοπώρου. Τα φυτά αρχίζουν να δίνουν καρπούς από το τρίτο έτος, ενώ από το τέταρτο-πέμπτο έτος μπαίνει σε πλήρη παραγωγή, η οποία διαρκεί 30 χρόνια, με μια μέση παραγωγή πέριξ των 1.000 κιλών/στρέμμα (800-1.200 κιλά) και απόδοση από 1.500-2.000 ευρώ το στρέμμα.
Η τιμή του νωπού καρπού στην Ευρώπη είναι περίπου 6-8 ευρώ/κιλό, ενώ στη χώρα μας κυκλοφορεί αποξηραμένος καρπός από 70 έως 100 ευρώ/κιλό. Το λάδι έχει 100-150 ευρώ/λίτρο, στα δε σούπερ μάρκετ η τιμή του χυμού φτάνει τα 57 ευρώ/λίτρο.
Από αυτούς τους καρπούς παράγονται δύο είδη φαρμακευτικών ελαίων. Από τη σάρκα των καρπών λαμβάνονται περίπου 18-22 κιλά ελαίου (ανάλογα με την ποικιλία) και από τους σπόρους 8-12 κιλά. Επίσης, παίρνουμε και 150 κιλά φύλλων/στρέμμα, τα οποία, ύστερα από ξήρανση, χρησιμοποιούνται ως αφέψημα. Επίσης, η φλούδα του καρπού διατίθεται σε επιχειρήσεις ζωοτροφών.
Οι δυσκολίες της συγκομιδής
Τα πρώτα βήματα καλλιέργειας ιπποφαούς γίνονται μόλις τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, αλλά το ενδιαφέρον που εκδηλώνεται από υποψήφιους παραγωγούς είναι τεράστιο.
Εάν κάτι αποτελεί πρόβλημα για την καλλιέργεια του ιπποφαούς, αυτό είναι η δύσκολη συγκομιδή, εξαιτίας των αγκαθωτών κλαδιών του. Κοινή τεχνική συγκομιδής αποτελεί η απόσπαση ολόκληρου του κλαδιού, αν και αυτό αποβαίνει καταστροφικό για τον θάμνο και μειώνει τις μελλοντικές συγκομιδές. Η πιο αποτελεσματική μέθοδος συγκομιδής των καρπών χωρίς να τραυματιστούν τα κλαδιά είναι να γίνει χρήση ειδικού αναδευτήρα. Κατά κανόνα, ο μηχανικός τρόπος συγκομιδής αφήνει έως και 50% της παραγωγής στο χωράφι και οι καρποί μπορούν να συλλέγονται κάθε δύο χρόνια.
Οι κυριότερες μέθοδοι μηχανικής συγκομιδής είναι οι εξής:
Η γερμανική μέθοδος
Συνίσταται στην αποκοπή των καρποφόρων κλάδων με ψαλίδια, την τοποθέτηση των κλάδων αυτών μαζί με τους καρπούς στην κατάψυξη σε θερμοκρασίες -25° C. Στη συνέχεια, ανάλογα με τις ποσότητες καρπών που θέλει κανείς να χρησιμοποιήσει, οι καρποφόροι βλαστοί εξέρχονται από την κατάψυξη και τινάζονται, ώστε να πέσουν οι καρποί.Έχει το μειονέκτημα ότι η συγκομιδή καρπών γίνεται κάθε δύο χρόνια, επειδή αποκόπτεται η ετήσια βλάστηση και γίνεται ισχυρό κλάδεμα των βλαστών το καλοκαίρι.
Η μέθοδος της δόνησης των βλαστών του φυτού
Η μέθοδος αυτή στηρίζεται στην ίδια αρχή με εκείνη που χρησιμοποιείται για τη συγκομιδή της ελιάς. Η αρχή αυτή συνίσταται στην εφαρμογή στον κορμό ή στα κλαδιά του δέντρου μιας δόνησης με τη βοήθεια ενός κατάλληλου μηχανισμού. Η δόνηση αυτή ποικίλλει σε διάρκεια και συχνότητα και, με τη βοήθειά της, αποσπάται ο καρπός από το δέντρο. Με αυτήν τη μέθοδο υπάρχει παραγωγή καρπών κάθε χρόνο.
Με μηχανισμό απορρόφησης των καρπών
Με τη μέθοδο αυτή απορροφώνται οι καρποί, όπως γίνεται με την ηλεκτρική σκούπα, χωρίς να σπάνε, ενώ ταυτόχρονα διαχωρίζονται οι καρποί από τα φύλλα που έχουν αναμειχθεί. Επίσης, υπάρχει παραγωγή καρπών κάθε χρόνο.
Τα μυστικά του φυτού
Ιδιαίτερα ανθεκτικό και σε ακραίες καιρικές συνθήκες
Το ιπποφαές είναι ένα φυτό μοναδικό, που μπορεί να καλλιεργηθεί και να αξιοποιήσει ακόμα και εγκαταλελειμμένα γεωργικά εδάφη, ακαλλιέργητες εκτάσεις, αμμώδεις παραθαλάσσιες εκτάσεις, πυρόπληκτα εδάφη ή βραχώδη νησιά, σύμφωνα με ιον γεωπόνο κ. Κάσσανδρο Γάισιο και συγγραφέα ίου βιβλίου «Το ιπποφαές, το πολυδύναμο φυτό του μέλλοντος». Ιδανική εποχή για ιη φύτευση είναι από Οκτώβριο έως Απρίλιο.
Μπορεί να καλλιεργηθεί και να παραγάγει καρπούς από το υψόμετρο του επιπέδου της θάλασσας μέχρι το υψόμετρο των 2.000 μ. Το εύρος των θερμοκρασιών μέσα στο οποίο μπορεί να καλλιεργηθεί είναι πολύ μεγάλο και κυμαίνεται μεταξύ -43ο C και 40ο C. Οι καρποί του μοιάζουν με ρώγες σταφυλιού, είναι πορτοκαλί και χυμώδεις και έχουν υπόξινη γεύση.
Μπορεί να καλλιεργηθεί, επίσης, σε αργιλώδη και αργιλοπηλώδη εδάφη με επιτυχία, αφού, βέβαια, ενσωματωθεί μια ποσότητα 2.0002.500 κιλών/στρέμμα καλά χωνευμένης κοπριάς ή άλλης οργανικής ουσίας.
Το γεγονός ότι το ριζικό του σύστημα απλώνεται ταχέως σε μεγάλο εύρος επιφανειακά του δίνει τη δυνατότητα σε μικρό χρονικό διάστημα να καλύπτει μεγάλες επιφάνειες, ενισχύοντας ταυτόχρονα τη συνοχή του εδάφους.
Ο κ. Γάτσιος ανέφερε, επίσης, ότι ανήκει στην κατηγορία των διοίκων, δηλαδή υπάρχουν θηλυκά και αρσενικά φυτά (δεν παράγουν καρπούς). Για τον λόγο αυτό καλλιεργείται με φύτευση έρριζων μοσχευμάτων και όχι με σπόρους, επειδή τα φυτά που θα προκύψουν από τους σπόρους είναι άγρια (δηλαδή δεν θα έχουν καμία σχέση με τα μητρικά φυτά, όσον αφορά τόσο το ύψος της παραγωγής όσο και την ποιότητα των καρπών), ενώ τα μισά είναι αρσενικά και τα άλλα μισά είναι θηλυκά. Ο αριθμός των φυτών που φυτεύονται ανά στρέμμα είναι 150 θηλυκά και 15 αρσενικά σε αποστάσεις φυτεύσεως (4 μ. x 1,5 μ.).
Το ιπποφαές θεωρείται ανθεκτικό στην ξηρασία, αλλά τα καλύτερα αποτελέσματα ως αυτοφυές τα δίδει σε περιοχές που δέχονται τουλάχιστον 400 έως 600 mm βροχής ετησίως και επάνω.
Υπάρχουν διάφορες καλλιεργητικές τεχνικές που ευνοούν τη διατήρηση της υγρασίας του εδάφους και περιορίζουν τις απώλειές του. Μια από αυτές τις τεχνικές είναι εκείνη της κάλυψης της επιφάνειας του εδάφους (εδαφοκάλυψη) με πλαστικό ή με άλλα μέσα επάνω στις γραμμές φυτεύσεως. Παρά το γεγονός ότι το φυτό αυτό είναι πολύ ανθεκτικό σε καταστάσεις ξηρασίας, μια πολύ παρατεταμένη περίοδος ξηρασίας χωρίς βροχοπτώσεις μπορεί να είναι επιζήμια για τα νεαρά δενδρύλλια. Εφόσον ο καλλιεργητής αποβλέπει στη μεγάλη παραγωγή, θα πρέπει το καλοκαίρι να αρδεύει τις εκτάσεις, έστω και με μικρές ποσότητες ύδατος, χρησιμοποιώντας είτε το σύστημα των σταγόνων ή τους μικροεκτοξευτές.
Η καλή ηλιοφάνεια είναι επίσης πολύ σημαντικός παράγοντας για την επίτευξη μεγάλης παραγωγής καρπών. Πα τον λόγο αυτό επιδιώκεται η διεύθυνση των γραμμών φυτεύσεως να είναι στον άξονα βορρά-νότου, ώστε να υπάρχει η μικρότερη δυνατή σκίαση των φυτών.
Κάποια είδη και υποείδη μπορούν να ανεχθούν και πλημμυρικά φαινόμενα, αλλά γενικά σε βαριά και υγρά εδάφη δεν ευδοκιμεί το φυτό, καθώς το χωράφι όπου θα καλλιεργηθεί πρέπει να στραγγίζει καλά.
Από τα άλογα των Μακεδόνων στους Ρώσους αστροναύτες
Το ιπποφαές το ραμνοειδές (hippophae rhamnoides) είναι φυλλοβόλος θάμνος που ανήκει στην οικογένεια ελαιαγνίδες. Πρόκειται για ένα από τα αρχαιότερα φυτά στη Γη. Η παρουσία του χρονολογείται πολύ πριν από την εποχή των παγετώνων.
Στην αρχαιότητα η χρήση του ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη, με βάση τις αναφορές του Θεόφραστου, μαθητή του Αριστοτέλη, και του Διοσκουρίδη, του πατέρα της φαρμακολογίας. Το όνομά του, σύμφωνα με τη Wikipedia (ίππος+φαές, το οποίο προέρχεται από το φάος που σημαίνει λάμψη), οφείλεται στα στρατεύματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που παρατήρησαν ότι τα άρρωστα και τραυματισμένα άλογα τα οποία έτρωγαν τα φύλλα και τους καρπούς του φυτού ανάρρωναν γρηγορότερα, αποκτούσαν περισσότερη δύναμη, ενώ το τρίχωμά τους δυνάμωνε και γινόταν πιο λαμπερό.
Στην κλασική θιβετιανή φαρμακευτική βίβλο «Sibu Yidian», που χρονολογείται από τον 18ο αιώνα, τριάντα ολόκληρα κεφάλαια είναι αφιερωμένα στις θεραπευτικές ιδιότητες και χρήσεις του φυτού. Στην Ινδία αποτελεί βασική παράμετρο της Ayurveda, ενώ είναι αναπόσπαστο κομμάτι της κινεζικής φαρμακευτικής. Στη Μογγολία χρησιμοποιείται εδώ και αιώνες ως άριστο τονωτικό.
Ο θρύλος λέει ότι ο Τζένγκις Χαν και ο στρατός του έπιναν χυμό από ιπποφαές, προκειμένου να αυξήσουν την αντοχή και να επιταχύνουν τη θεραπεία των πληγών τους.
Το 1929 έγινε η πρώτη βιοχημική ανάλυση των συστατικών του, οι δε πρώτες κλινικές δοκιμές για τις θεραπευτικές χρήσεις του φυτού ξεκίνησαν στη Ρωσία τη δεκαετία του 1950. Μάλιστα, στη συγκεκριμένη χώρα χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια ως συστατικό της διατροφής των αστροναυτών.
Διεθνής παρουσία
Σύμφωνα με το «Διεθνές Κέντρο Έρευνας και Εκπαίδευσης για το Ιπποφαές», το φυτό ευδοκιμεί και καλλιεργείται στην Ευρώπη και στην Ασία, όπου υπάρχουν 6 είδη και 12 υποείδη αυτόχθονα, συμπεριλαμβανομένης της περιοχής Λαντάκ (Ladakh, Ινδία), όπου χρησιμοποιείται για παραγωγή χυμού.
Πάνω από το 90% ή περίπου 2 εκατομμύρια εκτάρια των παγκόσμιων πηγών του ιπποφαούς εντοπίζονται στην Κίνα, όπου γίνεται η εκμετάλλευ-σή του με σκοπό τον έλεγχο των απωλειών νερού και της διάβρωσης του εδάφους. Το συναντάμε, επίσης, σε χώρες όπως οι Μογγολία, Νεπάλ, Πακιστάν, Ουκρανία, Αγγλία, Γαλλία, Δανία, Ολλανδία, Γερμανία, Πολωνία, Φινλανδία, Σουηδία και Νορβηγία. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 20 ετών, έχουν αναπτυχθεί πειραματικές καλλιέργειες στις ΗΠΑ, στη Νε-βάδα και την Αριζόνα, καθώς και σε διάφορες επαρχίες του Καναδά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου